TÜBİTAK 118Y424 Amaçlar ve Hedefler
Projenin genel amaçları (i) Karadeniz'deki fitoplankton biyokütlesinin yıl içinde ve yıllar arası değişen yapısını anlamak, sebeplerini ortaya koymak ve ekosistem içindeki diğer değişimler ile olası ilişkilerini değerlendirmek ve (ii) kıyısal cephe sistemleri ve akıntı dinamiğinin fitoplankton üretimi üzerindeki rolünü açıklamak ve önemini saptamaktır.
Projenin hedefleri aşağıda sıralanmıştır:
- 1998'den itibaren uydulardan elde edilen klorofil konsantrasyonu verilerindeki mevsimsel ve yıllar arası değişimleri saptamak ve sebeplerini ortaya koymak. Klorofil konsantrasyonundaki en yüksek değerler, bu yüksek değerlerin mevsimsel zamanlaması, süresi ve varsa bölgesel değişimlerinin belirlenmesi hedefe ulaşmada ölçülebilir kriterler olacaktır.
- Mevsimsel cephe-girdap-jet sistemlerinin oluşum ve dağılım mekanizmalarını açıklamak. Bu sistemlerin özellikle rüzgar ve deniz suyu yoğunluğu değişimleri ile ne kadar ilişkili olduğunun ortaya konması, ardından da bölgesel ve zamansal yoğunlaşmaları ve kaymalarının gösterilmesi iki önemli açık ve ölçülebilir kriter olacaktır.
- Fitoplanton dinamiklerinin orta-ölçekli akıntı dinamikleri ve fiziksel olaylar ile ilişkilerini açıklamak.
Özellikle orta-ölçekli sistemlerin oluşturduğu "upwelling" (dikey akıntı hızı, su kütlesinin kinetik enerjisi) dinamikleri ile birincil üretim arasındaki bağlılığın zamansal ve alansal olarak ortaya konması en önemli ölçülebilir kriter olacaktır.
- Karadeniz kıyılarımız boyunca birincil ve ikincil üreticilerin sürdürülebilir balıkçılık kapasitesinin saptanmasındaki rolünü daha kantitatif yöntemlerle saptamak. Fiziksel dinamiklerin (ör. orta ölçekli sitemlerin), kıyısal girdilere ek olarak birincil üretimi ne seviyede desteklediğinin kantitatif olarak belirlenmesi en önemli ölçülebilir kriter olacaktır.
- Sistemin tüm fiziksel ve biyokimyasal bileşenlerini kapsayan bir sayısal model geliştirmek. Geliştirilen modelin, uydu ve saha gözlemleri ile karşılaştırılarak doğrulanması en önemli ölçülebilir kriter olacaktır. Özellikle birincil üretimi etkileyen besin tuzu, fitoplankton ve klorofil konsantrasyonlarının gözlemler ile düşük sapma (< ±%25) göstermesi önemli bir kriterdir.
